Diody LED to doskonała alternatywa dla tradycyjnych żarówek. Są od nich dużo tańsze w eksploatacji, ale ich zalety wcale się na tym nie kończą. Wyjaśniamy, jak działa ta technologia i jakie korzyści daje.
Zwykłe żarówki to popularne, ale nieidealne źródło światła. Ich największą wadą jest fakt, że tylko niewielką ilość energii zużywają na generowanie światła. Pozostała część prądu jest pochłaniana na rozgrzewanie żarnika, co czyni z nich rozwiązanie nieekonomiczne (przyczyniają się do niepotrzebnego wzrostu rachunków) oraz nieekologiczne (do atmosfery emitowane są ogromne ilości zanieczyszczeń powstałych przy produkcji energii).
Nic więc dziwnego, że inżynierzy od dawna poszukiwali rozwiązań, które byłyby mniej energochłonne. Tych pojawiło się naprawdę wiele, jednak żadne nie zdobyło tak dużej popularności jak LED. Ogromne zainteresowanie tymi diodami nie może jednak zaskakiwać, bo mają mnóstwo zalet czyniących je idealnym typem oświetlenia. Czemu warto je wybrać? Jaka jest ich zasada działania? Na co pownienieś zwrócić uwagę szukając najlepszych lamp ledowych?
Czym jest oświetlenie LED?
Oświetlenie LED to rozwiązania wykorzystujące diody LED (o tym, w jaki sposób generują one światło, opowiemy w następnej części artykułu). Choć w branży elektronicznej są wykorzystywane od dziesiątek lat, naprawdę dużą popularność zdobyły niedawno. Wynika to z faktu, że dopiero w ostatniej dekadzie światło LED stało się na tyle intensywne, że możliwe stało się zastosowanie go do oświetlenia domów, zakładów produkcyjnych, biur czy ulic.
Czym jest oświetlenie ledowe? Jego nazwa pochodzi od angielskiego skrótowca light-emitting diode, co na polski tłumaczy się jako dioda elektroluminescencyjna. Produkty tego typu mają szerokie zastosowanie. Jako alternatywy dla tradycyjnych rozwiązań wykorzystywane są żarówki LED o mocy 1-5 watów i kącie świecenia 10-60 stopni. Tak duża różnorodność ułatwia dopasowanie oświetlenia do przeznaczenia, wielkości i wystroju danego pomieszczenia.
Zasada działania diody LED
Działanie diody LED opiera się na półprzewodnictwie. Za efekt świetlny odpowiedzialne jest zjawisko rekombinacji, które zachodzi, kiedy elektrony zmieniają swój poziom energetyczny z wyższego na niższy, zachowując przy tym dotychczasowy pseudopęd. Rekombinacja polega na tym, że energia cząsteczek przybiera postać kwantu promieniowania elektromagnetycznego.
Efektywność świetlna diody zależy przede wszystkim od rodzaju półprzewodnika. By dioda LED mogła wyemitować dużą ilość światła, półprzewodnik musi pozwolić wydostać się dużej części elektronów. Materiał służący za półprzewodnik wpływa też na kolor światła. Chodzi konkretnie o drogę, którą elektrony muszą pokonać pomiędzy poszczególnymi warstwami i wynikającą z tego długość fali.
Jak wybrać najlepszą barwę światła LED?
Ostatnia właściwość jest chętnie wykorzystywana przez projektantów, którzy dobierając odpowiedni materiał i formę półprzewodnika mogą osiągnąć właściwie dowolny kolor świetlówki. W handlu dostępne są takie kolory światła LED jak różne odcienie bieli, błękit i granat, czerwień, żółć, pomarańcz, zieleń, fiolet i wiele innych. Umożliwia to wykorzystanie diod nie tylko do oświetlenia wnętrz, ale też w charakterze oryginalnej dekoracji i źródła nastrojowego światła w sypialni lub pokoju dziecięcym.
Barwa światła LED może oddziaływać na twoje samopoczucie. Modele emitujące światło o ciepłym odcieniu najlepiej sprawdzą się w salonie, kuchni (zwłaszcza z jadalnią) i sypialni. Światło neutralne lub o delikatnie zimnej barwie będzie natomiast idealnym wyborem do łazienki oraz pomieszczeń takich jak pracownia, warsztat lub gabinet. Sprzyja bowiem koncentracji, zwiększa wydajność pracy i pozytywnie wpływa na kreatywność.
Osobna kwestia to wspomniane już żarówki emitujące barwne światło, które wprowadzają do pomieszczenia atmosferę sprzyjającą zasypianiu, błogiemu relaksowi lub miłosnym uniesieniom. Szczególnie ciekawą opcją są świetlówki RGB, które mogą świecić w kilkunastu kolorach i umożliwiają zmianę odcienia oraz wyłączanie i włączanie światła za pomocą pilota. Takie produkty znajdziesz w sklepie Castorama.
Porównanie oświetlenia ledowego z tradycyjną żarówką
Jak wspomnieliśmy na samym początku, popularność oświetlenia LED stale rośnie. Oczywiście nie bierze się to znikąd. Porównanie światło LED a tradycyjna żarówka wypada zdecydowanie na korzyść tego pierwszego. Najważniejsze zalety diod to:
- niskie zużycie energii – w zależności od mocy, diody pobierają od 80 do 90 procent energii mniej niż żarówki. To odbija się nie tylko na wysokości rachunków za prąd, ale też ilości zanieczyszczeń powietrza;
- większa żywotność – diody LED pracują przeciętnie 15 tysięcy godzin, a najlepsze mogą świecić nawet dwukrotnie dłużej. Dla porównania, żarówki zapewniają tylko tysiąc godzin pracy;
- wytrzymałość – świetlówki ledowe nie posiadają ruchomych i szklanych elementów. To sprawia, że nawet po przewróceniu zachowują zwykle pełną sprawność i czyni je dużo lepszą opcją niż kruche i podatne na przepalenie żarówki;
- niska temperatura – tradycyjne żarówki przy pracy wytwarzają spore ilości ciepła, które w połączeniu z papierowymi lub tekstylnymi abażurami może przyczynić się do wzrostu zagrożenia pożarowego, a w przypadku lamp wiszących także powstawania czarnych plan na suficie. Diody LED rozgrzewają się zaś tylko minimalnie, bo większość energii służy do wygenerowania światła